12 Nisan 2019 Cuma

Şapka ustası

         Şapka üstüne devrim yapan tek ülkeyiz.İnsanların gerek süslenmek, gerekse da güneşe, yağmura karşı başlarını korumak için kullandıkları bir giyim aracıdır. Tarihin ilk çağlarından beri insanlar şapka kullanmışlardır. Şapka, başa giyilen veya takılan, pek çok farklı türü olan aksesuar. Başı sıcaktan, soğuktan veya yağıştan korumak amacıyla, dinî bir gereklilik olarak ya da sadece süs eşyası olarak giyilir. İnsanların binlerce yıldır kullandıkları başlıklar, onları sadece güneş ve yağmurdan koruyan basitbir giyecek yada aksesuar değil, aynı zamanda sosyal sütatüleri ,dini inançları, politik görüşleri, meslekleri ve milliyetleri hakkında bize bilgi veren anlam birer sembol olmuştur. Sadece kullandığı şapkaları inceleyerek bir toplumun kültürüyle ilgili deriden dokumaya, yeraltı zenginliklerinden bitki örtüsüne yaşam biçimlerinden manavi değerlerine kadar pek çok  konuda çıkarımda bulunmak  mümkündür.
           Mustafa Adak ölmek üzere olan şapkacılığın son ustarından birisi. "1976da Emirseyit köyünde doğum. İlk okulu bitirdim. Ortaokulda ustamın yanında çalışmak üzere girdiğim bu iş benim mesleğim oldu. Evliyim iki çocuğum var. Çocuklarım yardımcı oluyorlar ama ustalıkları yok. 1989 yılından beri bu işin içindeyim. Terziyim ama şapka ustasıyım. 2009 yılında dükkan açtım. Mesleği yaşatmaya çalışıyorum. Şapkanın ham maddesini istanbul'dan getirtiyoruz. Şapkanın kaliteli olması için, kumaş çok önemli. Pamuk, yün, iplik, goblen , tela , bobin ipi, çok çok önemli. Ben  komple bir zanatcıyım. 30 yıldır bu işin içindeyim. Şapkanın yapımında yün ve pamuk kumaşlar daha iyi olur. Kışlıklarda kaşe kumaş kullanıyoruz. Bir şapka 8 ile 10 parçadan oluşuyor. 
Tokata has şapkanın özelliği köşesi yok 5 parçalı modeldir. Kibardır. Aynı zamanda muhtar şapkası olarakta adlandırılır. Şapkanın asıl vatanı Elazığ'dır. Sekiz köşeli kaskettir. Beş köşeli kasket Reşadiye yöresine aittir. Erbaa'da sekiz parçalı  kasket daha çok kullanılır. Niksarda beş köşeli kullanılır. Köşelileri daha çok eskiler kullanıyor. Dede seksen yaşında sekiz köşeli kullanır. Oğlu atmış yaşındadır beş parçalı kasketi kullanır. 
       Genel olarak yöneticilerimizden ustalara zanaatkarlara sahip çıkılmasını talep ediyoruz. Sigortamızı yatıramıyoruz. Bizlerden ürün alıp gidecekleri yerlere hediye götürebilirler. Ustaların yaptıkları bu kaybolmaya yüz tutmuş zanaatların yeniden canlanması için bir akademi sanat merkezi kurulsun ve bu işe meraklılar gelsin ve sanatı öğrensinler. Ustalar garip kalıyor sahip çıkılsın ve sosyal bir güvencemiz olsun istiyorum. Ben zaten bu işi severek yapıyorum. Çırak yetiştiremiyoruz. Çünkü bu işe talep yok. Gençler sabırlı değil hemen para istiyorlar.
Bu İşe kültür bakanlığı el atacak ve bu değerlere sahip çıkılacak. Ustaları küstürmeyeceksiniz. Bu ustaları  eğitmen olarak alıp meslek liselerinde bunları kullana bilirsiniz. Bayramlarda seyranlarda huzur evlerini ziyarete giderken orada ki amcalara kasket hediye edilse onlarda çok mutlu olacaklar ve bizde desteklendiğimiz için çok mutlu olacağız." diyor Mustafa Adak ustam.
          
         

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder