Tokat kültürünün olmazsa olmazı hamam kültürü binlerce yıl öncesinde 12 yy 'la dayanan roma hamamlarının köklerine raslanılır bu topraklarda. Osmanlı zamanında padişahların en korumasız olduğu hamam hallerinde onlara eşlik edenler Tokat'lı hamamcılardır. Yani canını en savunmasız halde teslim edebildiği güvendiği insanların bu topraklardan seçilmesi manidar. Bugün günümüzde Anadolu'daki herhangi bir hamamda karşınıza mutlaka bir Tokat'lı tellak çıkar. Çünkü bu topraklar güvenin ve dürüstlük genlerinin taşıyıcısıdır.
Tokat hamamlarıyla, külliyeleriyle, medreseleriyle tarihte insanlığa hizmet etmiş feyz kaynağı olmuş halada olmaya devam etmektedir. Osmanlıda her caminin yanına bir hamam mutlaka yapılmıştır. Çünkü temizlik imanın ilk şartıdır. Günümüzde hamam kültürü yok olmaya yüz tutmuş bir gelenek Tokat'ta 12 tane hamamdan bugün üç tanesi aktif. Ali paşa hamamı,Pervane hamamı ve Mevlana hamamı. Bu hamam kültüründe damat ve gelin hamamı hala yaşatılmaya çalışılan bir gelenek.Eskiden lohusa hamamı, yas hamamı da gelenekler arasında yer alırmış. Zaman içinde bunlar unutulmaya yüz tutmuş ama yaşatılmaya çalışılan gelin damat ve sünnet hamamlarının izlerine raslamak hala mümkün. Hamam deyip geçmemek gerekir, çünkü yıkanmak göbek taşına yatmak keselenmek şifa dır. Ayrıca hamamların bazı hastalıklara şifa olduğu söylenir. Yedi kurnadan su dökünmek nasipleri açtığına inanılır. Çocuğu olmayanların buralardan şifalandığını, eskiden kayın validelerin gelinlerini hamamda beğendiğini evliliklerin ilk temelinin burada atıldığını bütün yalınlığıyla ve çıplaklığıyla ortaya koyulan gerçekler üzerine inşa edilen huzurun kaynağıdır hamamlar.Literatüre Türk hamamları olarak geçen ve hamamların aslında doğumdan evliliğe evlilikten ölüme kadar olan yolculukta yaşamımızın en önemli sosyal alanlarının baş rolünde tüm çıplaklığıyla oynuyor.
Tokatta bu geleneği yaklaşık 30 yılldır yaşatmaya çalışan mevlana hamamını işleten Nazile yılmaz teyzenin söylediklerine kulak verelim...
1957 doğumluyum. Tokatın Reşadiye ilçesinin Tozantı Deresi köyü'nde doğdum.Annem babam çifçi.16 yaşında evlendim.Eşim Mahmut Yılmaz oda hamamcı beraber bu işi yürütüyoruz. Üç çocuk annesiyim. Bir kızım iki oğlum var hepsini evlendirdim. 7 tane torunum var . Oğlum Rasim yılmaz soğuk pınar mahalle muhtarı aynı zamanda şair. Her şeyim çocuklarım için onları mutlu etmeye çalışıyorum. Şükürler olsun muhannete muhtaç olmadım. İnsan çalışarak yorulmaz boş kalırsa yorulur. Okumadığımın ezikliğini çok yaşıyorum keşke okusaydım her şey çok farklı olurdu.Eşimden Allah razı olsun. Omuz omuza verip her türlü zorluğun üstesinden geldik.Hamamcılık başlıbaşına bir güven işi buraya gelen insanlar yunmaya çimmeye geliyorlar. Arınma temizlenme sosyalleşme yeri. Çok kişinin duasını aldım yaşlı teyzeleri yıkadım pakladım. Terlemek için kese yaptırıp gözeneklerin açılması ve sağlıklı olabilmek için hamam kültürü şart. Mevlana hamamı çok özel bir hamam, şifa önce Allah'tan sonra mekandan manevi değeri yüksek bir yer. Rivayetlere göre mumla ısınan bir hamam.Hamamda 7 kurnadan su dökünen genç kızların nasiplerinin açıldığını ,çocuğu olmayan kadınların bu hamamda yıkandıklarında şifa bulduklarını ,verenin Allah burasının bahane olduğunun altını çiziyorum kızım.Ben burada insanlara hizmet etmekten çok mutlu oluyorum. İnsanlardan beklentim sadece Allah razı olsun demeleri .Ben işimi
çok severek yapıyorum."çalışanın eli boş kalmaz" hiç darlık çekmedim. Sevenim ve sayanım çoktur. Aile içinde geçim biraz susmakla oluyor. Her şeyi duymayacaksın her şeye cevap verirsen geçim olmaz.
Ne varlığa sevinirim, ne yokluğa yerinirim, bana seni gerek seni diyen yunus gibi bize bu saatten sonra iman gerek kızım. Allah iman zenginliği versin mekanımızı cennet eğlesin. Eşimle beraber hacca gittim. Hala burada eşimle beraber çalışıyoruz. 60 yıllık hayat bana her şeyi öğretti en önemlisi temiz bir kalple imanlı bir hayat yaşamanın önemini kavradım. Nasıl insan kirlendiğinde hamama gelip temizleniyorsa kişide kendisindeki kötü davranışlardan kurtulmak için yaşamın bize sunduğu derslerden sınavı geçmek için olayları iyi okumalı ve düşüncelerimizi temiz tutmalıyız . Ahlaki değerlerimizi korumak için kötüden vazgeçmeliyiz. İmanın gereği güven vermek ve dürüst olmaktır. Hayalim köyüme geri dönmek ve orada yaşamak istiyorum. Geri kalan ömrümü sağlıklı ve imanlı bir şekilde yaşamak istiyorum.
Gül deyince aklıma peygamber efendimiz geldi diyor Nazile teyze.
Nazile teyze üzerinden okuduğumuz gerçeklerin imanlı bir kalple yürümenin önemini Yunus'un sözüyle "bana seni gerek seni "diyerek dile getiren ve hayat gayemizin en önemli amacının bu olduğunun altını çizer ona göre kendimize yön vermemiz ve bu döngüsellikte insanın üzerine düşen görevlerin sorumluluğuyla şikayet etmeden yürümemiz. Bulunduğun yerde hakkın temsilcisi olmak en güzeli.Teşekkürler hamamcı Nazile Yılmaz teyze bizimle hayat hikayenizi paylaştığınız için.
